Η Μονεμβασιά, με τη μακρά ιστορία της και τη μοναδική γεωγραφική της θέση, αποτελεί έναν από τους πιο εμβληματικούς προορισμούς της Ελλάδας. Ωστόσο, πίσω από τα τείχη της και το επιβλητικό της κάστρο κρύβονται άγνωστα στοιχεία που δεν έχουν έρθει στο φως του ευρέως κοινού. Ένα από τα πιο σπάνια και μυστήρια κεφάλαια της ιστορίας της είναι το υπόγειο δίκτυο τούνελ που χτίστηκε κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Αυτά τα υπόγεια περάσματα δημιουργήθηκαν με σκοπό την προστασία των κατοίκων σε περιόδους πολιορκιών. Εξυπηρετούσαν στρατηγικούς σκοπούς, όπως η κρυφή μεταφορά προμηθειών, η ασφαλής διαφυγή των κατοίκων, αλλά και η μετακίνηση στρατευμάτων. Αυτό που κάνει το δίκτυο ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι παρέμενε άγνωστο στους εχθρούς, ακόμη και κατά την περίοδο των σφοδρότερων επιθέσεων.
Ακόμη και σήμερα, μεγάλο μέρος αυτών των τούνελ παραμένει ανεξερεύνητο ή μη προσβάσιμο, καθώς πολλά τμήματα έχουν καταρρεύσει ή καλυφθεί από φυσικές μεταβολές. Παρά τις προσπάθειες ανασκαφών, η πλήρης έκταση του δικτύου παραμένει αινιγματική. Θρύλοι και παραδόσεις που έχουν μεταδοθεί από γενιά σε γενιά μιλούν για μυστικούς θησαυρούς κρυμμένους μέσα σε αυτά τα υπόγεια περάσματα, κάτι που προσθέτει μια ακόμη μυστηριώδη πτυχή στην ιστορία της πόλης.
Τα υπόγεια αυτά τούνελ προσδίδουν μια επιπλέον διάσταση στη στρατηγική σημασία της Μονεμβασιάς, η οποία κατά τη Βυζαντινή και μετέπειτα περίοδο υπήρξε ένα σημαντικό εμπορικό και στρατιωτικό κέντρο. Η κρυφή αυτή πτυχή της πόλης αναδεικνύει όχι μόνο την ευφυΐα των αρχιτεκτόνων της εποχής, αλλά και την αντοχή των κατοίκων της απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις της ιστορίας.
Η Μονεμβασιά συνεχίζει να εκπλήσσει και να αποκαλύπτει τα μυστικά της, καθιστώντας την έναν τόπο που διαρκώς κρύβει ανεξερεύνητα κεφάλαια της ιστορίας της.